Washington, 20/8 (Reuters) – Thượng nghị sĩ tự do Bernie Sanders ngày 20/8 đã bày tỏ sự ủng hộ đối với kế hoạch của Tổng thống Donald Trump nhằm chuyển các khoản tài trợ dành cho các hãng sản xuất chip của Mỹ – trong đó có 10,9 tỷ USD cho Intel – thành cổ phần sở hữu của chính phủ trong doanh nghiệp.
“Nếu các công ty vi mạch kiếm lợi nhuận từ những khoản hỗ trợ hào phóng của chính phủ liên bang, thì người nộp thuế Mỹ có quyền được hưởng một phần hợp lý từ khoản đầu tư đó,” ông Sanders, thượng nghị sĩ độc lập liên minh cùng đảng Dân chủ, phát biểu trong thông cáo gửi Reuters.
Các khoản hỗ trợ này vốn nằm trong Đạo luật CHIPS và Khoa học năm 2022, với mục tiêu thu hút sản xuất chip trở lại Mỹ và giảm phụ thuộc vào châu Á thông qua gói 39 tỷ USD trợ cấp. Tuy nhiên, Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick hiện đang xem xét khả năng chính phủ đổi tài trợ lấy cổ phần tại Intel và một số nhà sản xuất chip khác, trong bối cảnh chính quyền Trump muốn có “cổ phần” tương ứng với “khoản đầu tư” đã bỏ ra.
Động thái này đánh dấu sự thay đổi đáng chú ý khi chính quyền ông Trump – vốn theo đuổi các chính sách tự do thị trường – lại áp dụng biện pháp can thiệp sâu vào nền kinh tế, vốn thường gắn với phe cánh tả.
Kể từ khi bắt đầu nhiệm kỳ hai vào tháng 1, ông Trump đã triển khai hàng loạt thỏa thuận tương tự: cho phép Nvidia và AMD bán chip AI sang Trung Quốc với điều kiện chính phủ Mỹ được hưởng 15% doanh thu; Bộ Quốc phòng trở thành cổ đông lớn nhất trong một công ty khai thác đất hiếm; và chính phủ giành quyền “cổ phần vàng” với quyền phủ quyết trong thương vụ Nippon Steel mua lại U.S. Steel.
Trước đó, ông Sanders cùng Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren đã từng đề xuất sửa đổi Đạo luật CHIPS, buộc Bộ Tài chính phải nhận được chứng quyền, cổ phần hoặc trái phiếu ưu tiên khi Bộ Thương mại cấp khoản hỗ trợ cho doanh nghiệp.
“Tôi vui mừng khi chính quyền Trump giờ đây đồng thuận với đề xuất tôi đưa ra ba năm trước,” ông Sanders nhấn mạnh. “Người nộp thuế không nên chi hàng tỷ USD để cứu trợ cho những tập đoàn lớn, có lợi nhuận cao như Intel mà lại chẳng nhận được gì từ đó.”
