Nhiều người nghĩ bán khoai thì có gì mà phát triển? Nhưng bà Tám, chủ mẹt khoai đầu ngõ nhà tôi cũng hiểu rằng, cuộc sống chẳng bao giờ yên ả. Cứ nghĩ mình chỉ cần có khoai là bán được, nhưng hóa ra nếu không chịu thay đổi, cải thiện thì cũng khó mà giữ khách, chưa nói đến phát triển.
Bà Tám – người phụ nữ bán khoai nức tiếng khu chợ chiều – đã quen thuộc với mọi người nơi đây từ bao năm. Ở cái tuổi sáu mươi, bà Tám dáng người nhỏ bé, khuôn mặt rám nắng vì nắng gió chợ đời, nhưng lúc nào cũng giữ nụ cười hiền hậu. Cuộc sống của bà chẳng có gì cao sang, chỉ gói gọn trong từng củ khoai thơm ngọt được xếp ngay ngắn trong chiếc mẹt tre mộc mạc.
Lần đầu đặt chân đến chợ, bà Tám cũng nghĩ đơn giản rằng chỉ cần có khoai là có khách. Nhưng qua năm tháng, bà dần hiểu ra để giữ chân khách, mình phải chăm chút cho từng chi tiết nhỏ nhất. Củ khoai không chỉ là thứ để bán, mà còn là cái duyên, cái tình của bà dành cho công việc của mình.
Có ngày trời mưa gió, không ai dừng lại, bà Tám vẫn kiên trì đứng đấy với chiếc nón lá cũ, chiếc áo mưa bạc màu. Dẫu nắng cháy hay mưa dầm, bà vẫn đều đặn dậy sớm làm khoai cho thật mềm, thật ngọt, để khách có thể thưởng thức trọn vẹn hương vị. Bà xem mỗi củ khoai như món quà cho đời, cho người, và đó cũng là cách bà tự tạo ra niềm vui cho mình.
Bà Tám không thích so bì với ai. Ở chợ cũng có người bán khoai khác, nhưng bà chỉ tập trung vào rổ khoai của mình, làm sao để mỗi ngày tốt hơn hôm qua. Có khách góp ý, bà lắng nghe và cố gắng sửa, để ngày mai gặp lại, khách sẽ hài lòng. Bà không xem đó là lời chê trách mà là bài học để mình hoàn thiện hơn.
Giữa nhịp sống bận rộn, bà Tám tạo nên không gian ấm áp bằng những câu chuyện thân tình, nụ cười chân chất. Những người bán hàng xung quanh cũng quý mến bà vì cái tâm trong nghề và lòng chân thành, giản dị. Mỗi sáng, họ chào nhau, đôi khi trao đổi vài câu chuyện, hay chỉ đơn giản là cái gật đầu thân thiện.
Ở cái tuổi đã qua quá nửa đời người, bà Tám vẫn giữ cho mình một niềm tin giản đơn vào cuộc sống, rằng chỉ cần mình thật thà, chăm chỉ, thì mỗi ngày sẽ là một ngày ý nghĩa. Chính từ sự mộc mạc, giản dị ấy, bà đã truyền cảm hứng cho bao người, khiến họ hiểu rằng trong từng việc nhỏ nhất cũng có thể chứa đựng cả tình yêu và sự trân trọng đời sống.
Tư duy cầu tiến là gì?
Theo mấy người nghiên cứu, tư duy phát triển là tin rằng cái gì cũng có thể học và làm tốt hơn, không bị đóng khung sẵn. Như bà Tám: hồi đầu cứ nghĩ đời mình chỉ quanh quẩn với rổ khoai, nhưng sau cũng dần học thêm cách hấp dẫn, cách bảo quản cho khoai thơm ngon hơn, tìm chỗ bán đông khách hơn.
1. Đón nhận thử thách
Bán khoai tưởng dễ, nhưng có lúc đứng chờ cả tiếng chẳng ai mua, trời lại mưa. Nhưng thay vì chán nản, bà Tám luôn nghĩ xem làm sao để ngày mai bán tốt hơn. Có hôm tìm chỗ mới, có hôm nghĩ ra cách rao cho dễ nghe, có hôm thậm chí nghĩ đến giảm giá để giữ khách. Đối với bà, thử thách là để mình rèn luyện thêm, không phải để chùn bước.
Bà bán khoai học được rằng thử thách không phải là lý do để bỏ cuộc, mà là cơ hội để học cách bán khoai giỏi hơn!
2. Học hỏi thay vì chạy theo kết quả
Làm cái gì cũng vậy, đâu phải chỉ cần tiền? Cái quan trọng là cách mình làm để ngày mai không ngán, làm sao để khách mua một lần rồi còn quay lại. Bà thấy nhiều người cứ đếm tiền trước, trong khi quan trọng là làm sao giữ khoai luôn ngon, ngọt, nóng hổi, khách mới nhớ mà ghé lại.
3. Đón nhận phản hồi từ khách
Khách mà có ý kiến thì mình nên lắng nghe. Lúc đầu, bà nghĩ ai phàn nàn là cứ thấy khó chịu, nhưng sau này mới nhận ra có khi họ chỉ muốn góp ý để mình làm tốt hơn. Có khách nói khoai bị khô quá, tôi học cách hấp lại cho khoai luôn mềm ngọt. Nhờ đón nhận góp ý mà bà biết điều chỉnh, bán càng ngày càng được nhiều hơn.
Phản hồi của khách chính là cách giúp tôi cải thiện từng củ khoai, từng lần bán.
4. Kiên trì thay vì chỉ dựa vào may rủi
Không phải ai cũng may mắn ngay từ đầu. Có hôm khách đông nườm nượp, có hôm chẳng ai thèm dừng lại. Nhưng bà Tám kiên trì, sáng nào cũng dậy sớm làm khoai cho ngon. Bà tin rằng nỗ lực là quan trọng hơn hết thảy, chứ cứ ngồi chờ may mắn thì mãi mãi chẳng được gì.
5. Chấp nhận giới hạn tạm thời
Bán khoai kiếm được nhưng không phải ngày nào cũng bán hết sạch sẽ. Có lúc chậm, có lúc ế nhưng bà Tám coi đây chỉ là chuyện tạm thời. Ráng giữ chất lượng và tiếp tục kiên trì, khách rồi cũng sẽ tìm đến.
6. Tự động viên và giữ niềm tin
Không ai động viên thì mình tự làm cho mình vui vậy. Bán khoai cũng cần niềm tin rằng mình làm tốt, rằng khoai mình bán khác biệt với người khác. Có hôm trời mưa gió, bà tự nói với mình rằng ngày mai trời sẽ sáng, khoai lại bán đắt. Cứ thế mà mỗi ngày tôi có thêm chút động lực để tiếp tục.
7. Đặt mục tiêu phù hợp và linh hoạt
Tôi đặt mục tiêu bán được hết mỗi ngày, nhưng nếu hôm nào không hết thì cũng chẳng sao. Ngày nào còn dư, tôi nghĩ ra cách giảm giá, bán lẻ. Quan trọng là linh hoạt, không cứng nhắc quá. Mình điều chỉnh cho phù hợp, không để áp lực ngày hôm nay làm mình bỏ lỡ cơ hội ngày mai.
8. Không so sánh với người khác
Có nhiều người bán khoai khác, bà biết, nhưng bà Tám chỉ tập trung vào cái rổ khoai của mình. Ai mà chẳng có lối đi riêng? Tôi chỉ cần ngày mai bán tốt hơn ngày hôm nay là đủ, bà tâm sự
9. Tạo môi trường hỗ trợ
Xung quanh có mấy bà bạn bán hàng, sáng nào gặp nhau cũng chào hỏi, động viên lẫn nhau. Bà thấy biết ơn vì khi có khó khăn, ai cũng sẵn lòng chia sẻ, giúp nhau một tay. Tạo được môi trường như vậy thật quý biết bao.
Không phải ai cũng nhìn ra giá trị trong cái nghề bán khoai nhỏ bé này, nhưng bà Tám tin rằng khi mình có tư duy cầu tiến, cái nghề nào cũng có thể làm tốt hơn, làm vui hơn. Đời này, có khó khăn, có thất bại cũng là để học hỏi và tiến về phía trước.
